کدام مهتر است، استعداد یا علاقه؟

به تعبیر جان کارول روانشناس معروف حوزۀ یادگیری، استعداد یعنی مقدار زمانی که هر فرد برای یادگیری یک مهارت یا مطلبی کسب می کند.[بر اساس این تعریف، بهتر است بجای گفتن اینکه استعداد یادگیری مهارت یا مطلبی وجود ندارد، گفته شود زمان بیشتر و یا خیلی زیادی برای یادگیری آن لازم است]

 فردی ممکن است بتواند مهارتی را در کوتاه ترین زمان کسب کند  و در نهایت بخوبی هم آن را بکار ببرد اما شاید علاقه ای به آن نداشته باشد.

از طرف دیگر، همین فرد ممکن است به مهارت یا مطلبی بسیار علاقه مند باشد، اما باید زمانی زیادی رو برای یادگیری و کاربرد خوب و مفید آن صرف کند. این فرد در حتی در صورت یادگیری بسیار خوب آن مهارت یا مطلب، به احتمال زیاد بسیار خسته و فرسوده خواهد شد و شاید در آینده از ادامه انجام آن دست بکشد، و البته این در حالی هست که فرد دیگری همان مهارت یا مطلب را بسیار راحت تر و در زمان کمتری یاد گرفته باشد و چه بسا مشاهده این وضعیت برای فرد علاقه مند  بسیار ناامید کننده باشد و باعث تضعیف اعتماد بنفس و حتی عزت نفس او شود.

بنابراین، در مشاوره به افراد برای انتخاب یک رشته، یادگیری یک مهارت  یا مطلبی یا انتخاب یک شغل باید به کمک او و حتی اطرافیانش فهمید که او کدام کار را بطور راحت تر و در زمان کمتری انجام می دهد یا موضوعی را راحت تر یاد می گیرد، آن کار، مهارت یا مطلب می تواند گزینه مناسب تری برای او باشد. چرا که انجام خوب و راحت یک مهارت می تواند موفقیت های بیشتری برای فرد بوجود بیاورد و آن موفقیت ها خود باعث علاقه مندی بیشتر شود

بسیار روشن است که بهترین حالت زمانیست که فرد هم مهارت انجام یک کار یا یادگیری یک مطلب در زمان کوتاه تر داشته باشد و هم علاقۀ آن را. اما ممکن است گاهی اوقات اینگونه نباشد.

البته لازم به یادآوری هست که منظورم از نبود علاقه مندی به معنی متنفر بودن نیست که در این صورت همان استعداد هم بسیار کمرنگ خواهد شد.

نکته آخر

اصرار بر به یک علاقه خاص  و انجام آن به هر قیمتی، ممکن است افراد را به علاقه مندی ها و دوست داشتن های بالقوۀ دیگر محروم کند، در حالیکه یادمان باشد فرصت ها و زندگی نامحدود نیستند...

 دکتر عبداله قاسم تبار(عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی)